środa, 4 kwietnia 2018

Kobieta w średniowieczu


Rodzina i praca
Rodzina w średniowieczu miała oczywiście charakter patriarchalny. Była również silnie zhierarchizowana. Kobieta najpierw była podległa ojcu, a później mężowi. Dziewczynki osiągały pełnoletność w wieku 12 lat, a chłopcy - jako czternastolatkowie; w tym wieku mogli już wstąpić w związek małżeński i założyć rodzinę.
O małżeństwie decydowali rodzice panny młodej po zasięgnięciu opinii innych ludzi (przyjaciół, krewnych, wasali). Żona miała trochę lepszą sytuację niż panna - na wsi czerpała zyski z gospodarstwa, w mieście tylko "ogarniała" prace domowe (zlecała je innym), a jako mieszczanka często prowadziła biznes razem ze swoim mężem.
Każda kobieta wnosiła swój posag - był on jej niezbywalnym majątkiem, którym mąż mógł zarządzać i używać, ale nie mógł nim dysponować. Mężatka miała prawo użytkować wszystko co zostało nabyte w czasie trwania małżeństwa, a gdy jej mąż umierał, należała się jej część jego majątku. Z kolei wdowy mogły prowadzić firmy, pożyczać pieniądze, zawierać kontrakty... (ciekawe ile kobiet postawiło niezależność wyżej niż życie męża ;)))))
                                                              http://www.konflikty.pl/wp-content/uploads/2009/07/planned_medieval_003.jpg
O ile kobieta była zdominowana przez męża, o tyle jej pan (seignour) musiał się z nią liczyć - wszak bez niej nie mógł mieć potomka, a przedłużenie rodu w średniowieczu bardzo się liczyło. Od tego czy urodziła dzieci zależała jej pozycja w rodzinie. Wychowanie licznego potomstwa poszerzało jej wpływy i nadawało znaczenia.
Co ciekawe, dziewczyna miała prawo odmówić związku małżeńskiego! O ile małżeństwa były aranżowane i wyjątków od tej reguły było bardzo mało, to Kościół uznawał przymus za przyczynę rozrywającą małżeństwo; wystarczył płacz dziewczyny, by uznać, że była zmuszana do zawarcia oficjalnego związku.
Brat nie mógł zmusić swojej siostry do małżeństwa po śmierci rodziców. Z historii Jagienki http://www.newsweek.pl/wiedza/historia/kobiety-w-sredniowieczu-jaki-byl-ich-status-w-domu-na-newsweek-pl,artykuly,286063,1.html wynika, że  szlachcianka, która nie chciała wyjść za mąż za kandydata upatrzonego przez brata lub stryja, mogła jakiś czas pozostawać w stanie panieńskim, mogła też sama wybrać męża, pod warunkiem że zaakceptowali go inni krewni. Natomiast jeśli nie uzyskała akceptacji rodziny co do osoby przyszłego męża, traciła posag.
Małżeństwo miało zdecydowanie gospodarczy charakter; szukanie w nim uczucia nie ma sensu. Rodzina bowiem oprócz wspólnego pokrewieństwa i miejsca zamieszkania prowadziła razem gospodarstwo rolne na wsi, w mieście zaś stanowiła naturalną podstawę funkcjonowania warsztatu rzemieślniczego. Pokrewieństwo i powinowactwo wzmacniało zaufanie tak potrzebne w transakcjach.
Kobieta na wsi musiała przynosić wodę, przygotowywać mąkę i kaszę, gotować, prząść, tkać, szyć i uprawiać ogródek. Trudziła się przy hodowli krów i drobiu, prała, sporządzała zapasy na zimę (konserwowanie żywności, solenie, wędzenie mięsa), wyrabiała sery i masło. Zbierała w lesie grzyby, jagody i chrust. Jej praca nie kończyła się w domu i obejściu, wychodziła także na pole, gdzie pomagała mężowi przy pługu. Mieszczanka musiała prowadzić gospodarstwo domowe i pomagać mężowi przy pracy. Z kolei najbogatsze żony zajmowały się tkaniem, przędzeniem, haftem, a także pielęgnacją chorych czy posiłkami. Brały też udział w życiu religijnym i towarzyskim cechów. 
Opinie kobiet były też brane pod uwagę w  czasie zawierania różnych transakcji, no i nie wszystkie ograniczyły się do roli gospodyń domowych. Bywały fryzjerkami, balwierkami (trochę chirurg, upuszczanie krwi, nastawianie złamań, bandażowanie ran), oberżystkami, piekarkami, młynarkami czy karczmarkami. Brały udział w obróbce sukna, kierowanego na Wschód. Pracowały przy obróbce metali, żywności, bywały nawet posłankami!
Reszta - ramowe podpunkty które rozwinę
Damy 

  •  życie dworskie 
  • miłość dworska
  • ścisły kodeks zachowań
  • Henryk Plantagent - dama jako zarzewie nienawiści i źródło wojny; samo zło
  • Kościół - ogromna przepaść między wartością kobiety i mężczyzn
Polityka

  • elegancko wytłumaczone tu: http://www.konflikty.pl/historia/sredniowiecze/rola-kobiety-w-spoleczenstwie-europy-sredniowiecznej/
Zakony 

  • alternatywa dla życia w małżeństwie 
  • pierwsze zakony - IV wiek 
  • mini manufaktury 
  • rozwój kultury (przepisywanie książek, literatura, rękodzieło, kształcenie)
W średniowieczu klasztor stanowił dla kobiet alternatywę dla zamążpójścia
Czarownica

  • leczyła ludzi 
  • strach i poważanie wśród ludzi 
  • procesy czarownic nie były tak absurdalnie nasilone od początku
Prostytutki  i seksualność 

  • początkowo uznawana za naturalną - mniejsze zło 
  • oficjalne domy publiczne
  • zawód biedniejszych kobiet
  • bez ochrony prawnej 
  • tendencje antyseksualne i ascetyczne
  • piętnowanie prostytutek
  • zepchnięcie na margines
  • popularne w średniowieczu 
  • łaźnie publiczne 
Ślicznotki, dziewice i wszystko co fajne 


  • dziewictwo na wagę złota
  • Trota z Salerno - ekspertka dla kobiet
  • pijawki, siarka, rtęć
  • test na dziewictwo - róg z winem 
  • biała cera, czerwone usta, rumieńce, wąska talia, ciało "jak u prosiaczka delikatne", 
  • wysokie czoło, stały kanon piękna
  • tajemne używanie kosmetyków - smalec wieprzowy, oliwa z oliwek
  • piękna dama to czysta dama
  • depilacja 
  • krytyka dbałości o siebie przez kościół

Kobieta w średniowieczu

Rodzina i praca Rodzina w średniowieczu miała oczywiście charakter patriarchalny. Była również silnie zhierarchizowana. Kobieta najpierw b...